ΓΑΛΛΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
Διδάσκουσα: Όλγα Πατεράκη
Στο πλαίσιο του μαθήματος της γαλλικής γλώσσας οι μαθητές των τάξεων Β (τμ. 1,2,5) και Γ (τμ. 1,5,6) έκαναν πολλές και ποικίλες εργασίες. Ένα δείγμα αυτών παρουσιάζεται πιο κάτω.
Συγκεκριμένα, οι μαθητές διάλεξαν μόνοι τους σύντομες ειδήσεις, από καθημερινό γαλλικό περιοδικό, και τις μετέφρασαν προς την ελληνική γλώσσα.
Στη συνέχεια, έχουμε πληροφορίες για τον Ζαν-Ζακ Ρουσώ και τον Μοντέν, σπουδαίους φιλοσόφους, που συναντήσαμε κατά τη διάρκεια των μαθημάτων και που κίνησαν την περιέργεια των μαθητών.
Ακολουθεί ένα παιχνίδι της Γ’ τάξης, το «παιχνίδι του υπέροχου πτώματος», δημιουργία των γάλλων υπερρεαλιστών. Οι μαθητές δημιούργησαν ποιητικές φράσεις, έξω από όρια λογικών κανόνων: για να τις απολαύσουμε πρέπει να τις διαβάσουμε με το ίδιο αίσθημα ελευθερίας και χιούμορ με το οποίο γράφτηκαν…
Τέλος, κατά τη συνδιδασκαλία των μαθημάτων της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και της Γαλλικής Γλώσσας (Σκαρτσή Ξ. και Πατεράκη Ο.), οι μαθητές του Γ6 μετέφρασαν προς την ελληνική μια συνοπτική ιστορία της γαλλικής λογοτεχνίας, ενταγμένης σε ιστορικο-κοινωνικό πλαίσιο. Οι μαθητές εργάστηκαν σε ομάδες και έκαναν εξαιρετική δουλειά.
Ζαν Ζακ Ρουσσώ (1712-1778)
Ελβετός Φιλόσοφος και βασικός εκπρόσωπος του Διαφωτισμού
Αποφθέγματα
- «Δεν υπάρχει καθόλου αληθινή θέληση, χωρίς ελευθερία».
- «Η αληθινή εκπαίδευση συνιστάται λιγότερο σε διδαχές και περισσότερο σε ασκήσεις».
- «Η αρετή είναι εμπόλεμη κατάσταση. Για να ζούμε ενάρετα πρέπει να παλεύουμε διαρκώς με τον εαυτό μας».
- «Ο άνθρωπος γεννήθηκε λεύτερος. Κι όμως σ’ ολόκληρη τη γη είναι αλυσοδεμένος».
- «Ο άντρας αγαπάει λιγότερο και συχνά, η γυναίκα πολύ και σπάνια»
- «Όλες οι συνθήκες είναι μάλλον πρόσκαιρες ανακωχές παρά πραγματική ειρήνη».
- «Όταν ο πολίτης λέει για τα ζητήματα του κράτους “Τι μ’ ενδιαφέρουν εμένα;”, αυτό το κράτος είναι καταδικασμένο να χαθεί».
Στάθης Καλούδης , Β2
Μάθημα: γαλλική γλώσσα
Τάξη: Γ (τμ. 1,5,6)
Διδάσκουσα: Όλγα Πατεράκη
Το παιχνίδι του «υπέροχου πτώματος» (Le jeu du cadavre exquis)
Το παιχνίδι του «υπέροχου πτώματος» είναι ένα ομαδικό παιχνίδι που επινόησαν οι υπερρεαλιστές, και συγκεκριμένα ο ποιητής Ζακ Πρεβέρ (Jacques Prévert), το 1925, στο Παρίσι.
Η διαδικασία του έχει ως εξής: οι παίκτες γράφουν σε χαρτί μια πρόταση με υποκείμενο-ρήμα-αντικείμενο όπου ο κάθε παίκτης γράφει ξεχωριστά τον κάθε γραμματικό/συντακτικό όρο (ο 1ος γράφει το υποκείμενο, ο 2ος το ρήμα, ο 3ος το αντικείμενο), χωρίς να βλέπει τι έχει γράψει ο προηγούμενος. Το αποτέλεσμα, πολλές φορές, είναι καταπληκτικό!
Στο μάθημα της γαλλικής γλώσσας, μετά την ανάλυση του ποιήματος του Βικτόρ Ουγκώ Αύριο από την αυγή (V. Hugo Demain dès l’aube), οι μαθητές των τμημάτων Γ1, Γ5, Γ6 έπαιξαν το παιχνίδι του «υπέροχου πτώματος» και δημιούργησαν τις παρακάτω ποιητικές φράσεις:
C1
· Je tombe la nuit, la nuit part (πέφτω τη νύχτα, η νύχτα φεύγει).
C5
· Je blanchis la pensée, à la campagne, demain… ! (ασπρίζω τη σκέψη, στην εξοχή, αύριο…!).
· Je suis une spécialité au loin, longtemps (είμαι μια ιδιαιτερότητα μακριά, για πολύ).
· Attendre la montagne, au loin, longtemps (περιμένοντας το βουνό, μακριά, για πολύ).
· Je blanchis beau la forêt, une aube. (ασπρίζω «ωραία» το βουνό, μιαν αυγή).
C6
· Je me balade, la montagne, au dehors, longtemps (κάνω περίπατο, το βουνό, έξω, για πολύ).
· Je joue vivant sur hier (παίζω ζώντας στο χθες).
C4+C5
· Je voudrais la campagne au dehors longtemps (θα ήθελα την εξοχή, έξω, για πολύ).
· J’attends la montagne, au dehors, longtemps (περιμένω το βουνό, έξω, για πολύ).
· J’irai fixé au dehors, demain (θα πάω καθηλωμένος στο έξω, αύριο).
ΤΜΗΜΑ: Γ 6
Νεοελληνική Λογοτεχνία και Γαλλική γλώσσα (καθηγήτριες: Σκαρτσή Ξ., Πατεράκη Ο.)
Μαθητές
Ομάδα 1η: Άννα Χαντάντ , Παντελής Τσάτσας, Εμμανουήλ Τσαούσης
Ομάδα 2η: Έλσα Σιάννου, Χρήστος Χαρίτος, Ρενάλντο Χότζα
Ομάδα 3η: Τσαουσλάρης Νίκος, Στεργίου Μάριος
Ομάδα 4η: Γιώργος Πασχάλης, Σοφία Ρουσάκη, Άγγελος Χατζηβασιλείου
1) 17ος και 18ος αιώνας
Ο Κλασσικισμός είναι ένα λογοτεχνικό κίνημα το οποίο αναπτύσσεται στην Γαλλία και στην Ευρώπη από το 1660 μέχρι το 1715. Έχει ως πρότυπο του τον «έντιμο άνθρωπο» και ως αισθητική του, την τελειότητα στους τομείς της λογοτεχνίας του θεάτρου, της μουσικής, της ζωγραφικής και της αρχιτεκτονικής. Έχουμε μία παραγωγή έργων εμπνευσμένων από την αρχαία τέχνη που χαρακτηρίζονται από την ισορροπία, το μέτρο και την ομοιότητα προς τα αληθινά.
19ος αιώνας
Μεγάλες αλλαγές αναστατώνουν τον 19ο αιώνα:
βιομηχανική επανάσταση, γέννηση της εργατικής τάξης και του συνδικαλιστικού δικαιώματος, άνθιση ουτοπιστικών σοσιαλιστικών θεωριών, υποχρεωτική και δημόσια εκπαίδευση, ανάπτυξη του Τύπου και των εκδόσεων, εφεύρεση της φωτογραφίας και του κινηματογράφου, (εφεύρεση) του αυτοκινήτου, ανακάλυψη του εμβολίου από τον Παστέρ, εξάπλωση των αποικιών (Αλγερία, Ινδοκίνα ).
Το 1889 κτίζεται ο πύργος του Άϊφελ, σύμβολο του Παρισιού.
2) Τα λογοτεχνικά κινήματα
Ο Ρομαντισμός : εκφράζει την απογοήτευση της γενιάς που γεννήθηκε από τη Γαλλική Επανάστασης και κουβαλάει την επιρροή άγγλων (Byron) και γερμανών (Goethe) συγγραφέων. Αντανακλά την «στεναχώρια του αιώνα» (le mal du siècle).
· Συγγραφείς, ποιητές : Chateaubriand. Lamartine, Musset, Hugo, Stendhal, Balzac, Alexandre Dumas. Εκφράζουν τη δυσφορία τους μέσα σε μια αστική και συντηρητική κοινωνία και εκθειάζουν το πάθος, την ελευθερία και την πολιτική δέσμευση.
Ο Ρεαλισμός : αναπτύσσεται μετά το 1850 και αρνείται την μελαγχολία και τη συναισθηματικότητα των Ρομαντικών.
· Συγγραφείς: Flaubert, Maupassant. Τελειοποιούν το στιλ και το φανταστικό στοιχείο.
Ο Νατουραλισμός: κινείται κοντά στις επιστήμες και την κοινωνική πραγματικότητα.
· Συγγραφείς: George Sand και Emile Zola, ο οποίος εμπνέεται από τις επιστημονικές θεωρίες (τον θετικισμό του Auguste Compte), παρουσιάζει τις αλλαγές της εποχής του όπως ήταν οι μεγάλες λεωφόροι, τα μεγάλα μαγαζιά, η οικονομία, οι σιδηρόδρομοι, οι κοινωνικές συγκρούσεις και καταγγέλει την μιζέρια, καρπό του νεογέννητου καπιταλισμού.
Ο Παρνασσισμός : ενδιαφέρεται για μια «τέχνη για την τέχνη», μακριά από τη συγκίνηση των Ρομαντικών και την πολιτική δέσμευση των Νατουραλιστών.
· Συγγραφείς, ποιητές : Théophile Gauthier, Leconte de Lisle.
Ο Συμβολισμός : είναι επικεντρωμένος στα όνειρα, στις αναμνήσεις, στις αισθήσεις, στις κρυμμένες πτυχές του σύμπαντος και μεταγράφει τα οράματα ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα.
· Συγγραφείς, ποιητές : Nerval, Baudelaire, Rimbaud, Mallarmé.
Οι Παρακμιακοί : αντιπροσωπεύουν το «τέλος του αιώνα» και έχουν ως μοντέλο τον «δανδή» (dandy), που είναι αηδιασμένος από την καθημερινή πραγματικότητα και βρίσκεται βουτηγμένος μέσα σ’ ένα αισθησιασμό.
3) Ο 20ος αιώνας
Ø Αυτός ο αιώνας γνώρισε δυο παγκοσμίους πολέμους , τον τρόμο των στρατοπέδων συγκέντρωσης, την ατομική βόμβα στη Χιροσίμα, τη γέννηση και την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, τη διάλυση των αποικιών, τον ψυχρό πόλεμο, σημαντικές πολιτικές αλλαγές και μία καταπληκτική ταχύτατη εξέλιξη των τρόπων επικοινωνίας καθώς και των επιστημών.
Ø Κατά τη διάρκεια αυτού του αιώνα αναπτύσσονται η ποίηση (Apollinaire, Valéry), το μυθιστόρημα (Proust, Gide, Malraux, Saint-Exupéry) και το θέατρο (Claudel, Giraudoux).
4) Λογοτεχνικά κινήματα
Υπερρεαλισμός: κίνημα επανάστασης και πολιτικής δέσμευσης, θέλει «να αλλάξει τη ζωή»: διερευνά το άγνωστο μέσω του ασυνείδητου και της αυτόματης γραφής.
Υπαρξισμός: πιστεύει σ’ ένα κόσμο χωρίς Θεό, στην επανάσταση, στην ελευθερία που μας οδηγούν οι πράξεις και η δέσμευσή μας. Ο άνθρωπος είναι «καταδικασμένο να είναι ελεύθερος».
Το νέο μυθιστόρημα: επιμονή στην περιγραφή και όχι στην πλοκή.
Το θέατρο του παραλόγου: αμφισβητεί το άτομο και τη γλώσσα, σοκάροντας το θεατή (Ionesco, Beckett).
Η γυναικεία λογοτεχνία: συνυφασμένη με την έννοια του φεμινισμού.
Η γαλλόφωνη λογοτεχνία: σε πολλά μέρη του κόσμου, πολυάριθμοι συγγραφείς χρησιμοποιούν τη γαλλική γλώσσα, την αλλάζουν και μιλούν για τους μαύρους, για τις «ταυτότητες», για το μυστήριο της καταγωγής, για τις βιαιότητες της Ιστορίας και των κοινωνιών, για τη γυναίκα.
Τα τελευταία χρόνια, η λογοτεχνία ασχολείται με την αυτοβιογραφία, τα απομνημονεύματα, με το ύφος και την πολυπολιτισμική ταυτότητα του ανθρώπου.
Σύντομες ειδήσεις
Τα παιδιά των τμημάτων Β1, Β2, Β5 και Γ1, Γ5 και Γ6 της γαλλικής γλώσσας μετέφρασαν ειδησούλες από το γαλλικό περιοδικό Ça m’intéresse με θέμα την υγεία, την οικολογία και τη μαγειρική.
Μπορεί να σας ενδιαφέρουν…!!!
Α. ΥΓΕΙΑ
Γ6
Πρόληψη εγκεφαλικού
Τα καλά αχλάδια… και μήλα
Όταν η καθημερινή κατανάλωση λευκόσαρκων φρούτων και λαχανικών αυξάνεται κατά 25γρ. ο κίνδυνος εγκεφαλικού μειώνεται κατά 9%.
Είναι ένα αποτέλεσμα που δεν συναντάμε με άλλα φρούτα και λαχανικά και που οι ολλανδοί επιστήμονες δεν μπορούν να εξηγήσουν, παρά τη δεκάχρονη έρευνά τους. Θυμίζουμε ότι ένα μήλο ζυγίζει περίπου 120 γρ.
Εύκολα και ευχάριστα, λοιπόν, μπορούμε να προλαμβάνουμε δυσάρεστες καταστάσεις.
Β5
Τα καρότα στηρίζουν τη μακροζωία
Τα καρότα κρύβουν 1000 αρετές για την υγεία. Η Α-καροτίνη που περιέχουν μπορεί, σε πολλές περιπτώσεις, να μειώσει τη θνησιμότητα και ιδιαίτερα εκείνη που συνδέεται με τις καρδιακές παθήσεις και τους καρκίνους. Όσο υψηλότερη είναι η συμπύκνωσή της καροτίνης στο αίμα, τόσο περισσότερο μειώνεται η θνησιμότητα.
Να ένα φυσικό ευεργέτημα, από το οποίο επωφελούμαστε, ανεξάρτητα από την ηλικία, το φύλο ή τον τρόπο ζωής μας.
Β1
150 κουτιά αντιβιοτικών το χρόνο
Πρόκειται για μια αυξανόμενη τάση παρά την εκστρατεία των ασφαλιστικών εταιρειών υγείας. Η τελευταία (εκστρατεία) ότι «Τα αντιβιοτικά, που χρησιμοποιούνται άσκοπα, θα γίνουν αδύναμα», μας θυμίζει ότι το σώμα μπορεί να αμύνεται από μόνο του απέναντι σε ορισμένους ιούς και ότι η κατάχρηση των αντιβιοτικών αυξάνει την αντίσταση των βακτηριδίων.
Β. ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ
Β2
Φύλλα αλουμινίου για να διατηρούμε τη ζέστη
Αν κατοικείτε σε παλιά πολυκατοικία με κεντρική θέρμανση, κολλήστε πίσω από κάθε σώμα καλοριφέρ ένα απλό φύλλο αλουμινίου οικιακής χρήσης με αυτοκόλλητη ταινία διπλής όψεως. Η θερμότητα δεν θα απορροφάται πια από τον τοίχο και θα απλώνεται περισσότερο μέσα σε όλο το δωμάτιο.
Γ. ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ
Γ1
Μάθημα σε απευθείας σύνδεση
Μπροστά στον υπολογιστή σας , παρακολουθήστε σε βίντεο, βήμα-βήμα, μαθήματα μαγειρικής σχετικά με τη γαλλική κουζίνα. Για πληροφορίες: www.atelierdeschefs.com
Μισέλ ντε Μονταίν
Α. Η ζωή του
Ο Μισέλ ντε Μονταίν (γαλλ. Michel Eyquem de Montaigne, 1533-1592) θεωρείται ο τελευταίος ουμανιστής της Αναγέννησης, αλλά και θεμελιωτής ενός ιδιόμορφου σκεπτικισμού επηρεασμένου από τον ακαδημαϊκό σκεπτικισμό του Πλάτωνα και του Πύρρωνα. Η ιδιομορφία του σκεπτικισμού του έγκειται στη διδασκαλία της πιστιοκρατίας, σύμφωνα με την οποία οι θεμελιώδεις αλήθειες δεν είναι δυνατόν να αποδειχτούν μέσω του ορθολογισμού, αλλά είναι δυνατόν να τις συλλάβει κανείς μέσω της πίστης. Ο Μονταίν υποστήριξε την αδυναμία του λόγου να αποκαλύψει την αλήθεια, κάτι που γίνεται μόνο με τη χάρη του θεού.
Ο Μισέλ Μονταίν γεννήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου του 1533 στην Ακουϊτανία (κοντά στο Μπορντώ) της Γαλλίας και πέθανε στης 13 Σεπτεμβρίου του 1592.Τα κύρια ενδιαφέροντά του ήταν η Ηθική και ο Σκεπτικισμός.
Ο Μονταίν υπήρξε γόνος εύπορης οικογένειας. Ο πατέρας του ήταν πλούσιος έμπορος και η μητέρα του απόγονος πλούσιας Ισπανοπορτογαλικής ιουδαϊκής οικογένειας από την Τουλούζ. Μετά από έξι χρόνια ανατροφής από υπηρέτες που του μιλούσαν μόνο Λατινικά, το 1539 ο Μονταίν στάλθηκε στο φημισμένο κολλέγιο της Γκυγιέν στο Μπορντώ. Οι εγκύκλιες σπουδές του συνεχίστηκαν στο πανεπιστήμιο της Τουλούζ, όπου ο νεαρός Μονταίν ξεκίνησε να μελετά Νομικά το 1546. Οκτώ χρόνια αργότερα, το 1554 έγινε σύμβουλος του κοινοβουλίου του Μπορντώ και άρχισε να ταξιδεύει συχνά στο Παρίσι, όπου ζούσε έντονα. Το 1565 νυμφεύτηκε την Φρανσουάζ ντε λα Σασσαίν (Francoise de la Chassaigne) κόρη ενός άλλου μέλους του κοινοβουλίου του Μπορντώ. Από τη θητεία του αυτή, δε θα του είχε μείνει καμία καλή ανάμνηση εάν δεν είχε εκεί την ευκαιρία να γνωρίσει και να συναναστραφεί το συνάδελφό του Λα Μποετί με τον οποίο τον συνέδεσε μια δυνατή φιλία. Ο Λα Μποετί άλλωστε είναι αυτός που θα τον μυήσει στον στωικισμό.
To 1571, απογοητευμένος από τις κοινωνικές και κυρίως τις θρησκευτικές εντάσεις και διαμάχες στη Γαλλία αποσύρθηκε στο Σατώ ντε Μονταίν για να αφιερωθεί στη μελέτη και την ενατένιση, απόρροια της οποίας υπήρξε το Υπεράσπισις του Ραϋμόνδου Σεμπόντε. Το 1580 εξέδωσε τους δύο πρώτους τόμους των Δοκιμίων του και ταξίδεψε στο Παρίσι για να παρουσιάσει ένα αντίγραφό τους στον βασιλέα. Κατόπιν ξεκίνησε με αφορμή λόγους υγείας μια μακρά περιοδεία στη Γερμανία και την Ιταλία. Ένα χρόνο αργότερα, όντας στη Ρώμη, πληροφορήθηκε πως εκλέχτηκε δήμαρχος του Μπορντώ και έτσι αναγκάστηκε να επιστρέψει στη Γαλλία. Το 1588 δημοσιεύθηκε η πλήρης έκδοση των δοκιμίων του με την προσθήκη ενός τρίτου τόμου. Ο Μονταίν απεβίωσε στις 13 Σεπτεμβρίου του 1592 στο Σατώ ντε Μονταίν.
Β. Το έργο του
Βαθύς γνώστης της λατινικής γραμματείας ο Μονταίν είχε ως πρότυπά του τον Σενέκα, και τον Κάτωνα . Εμπνεύστηκε από αυτά τα πρότυπα και έγινε ιδιότυπος σκεπτικιστής . Ο σκεπτικισμός του Μονταίν ωστόσο, δε χαρακτηρίζεται από την άρνηση κάθε θεμελιακής γνώσης αλλά πηγάζει από ένα ζωντανό, διαρκώς εν εγρηγόρσει, ερευνητικό πνεύμα, το οποίο προσπαθεί να φωτίσει όλες τις παραμέτρους που καθορίζουν τη φύση και τη συμπεριφορά του ανθρώπου, όλα τα βιώματα που προέρχονται από την καθημερινή ζωή, από τις προσωπικές εμπειρίες και τα επακόλουθα «υποκειμενικά» συμπεράσματα. Ο Μονταίν δεν έχει αμφιβολίες μόνο για τις βάσεις των διαφόρων απόψεων. Αμφιβάλλει και για τα δικά του συμπεράσματα, γεγονός που τον ώθησε, στην πορεία της ζωής του, να αλλάζει τις προγενέστερες απόψεις του. Αμφιβάλλοντας και αλλάζοντας τις διαμορφωμένες αντιλήψεις του αποφεύγει τον δογματισμό και ωθείται στην ελευθερία της σκέψης[9].
Επηρεασμένος από τις αρχές του ορθολογισμού ο Μονταίν κατέγραψε τις κριτικές παρατηρήσεις του και δημιούργησε ένα νέο λογοτεχνικό ύφος, ένα κράμα επιστημονικού και δημιουργικού πνεύματος, το δοκίμιο. Τα δοκίμια που συνέγραψε σε όλη τη διάρκεια της ζωής του, μεταβάλλονταν και εμπλουτίζονταν διαρκώς με νέες ιδέες και απόψεις, θεμέλιο των οποίων υπήρξε η κριτική του κόσμου στον οποίο έζησε. Βέβαια, αντικείμενο της κριτικής του δεν είναι μόνο οι σύγχρονοί του, ή οι τάσεις της εποχής του, αλλά και ο ίδιος ο εαυτός του, «[..]ἐπανέρχομαι στις ἀτέλειές μου καί σταματάω σε αὐτές συχνότερα».
Ο Μονταίν αφιέρωσε τη ζωή του στην αναζήτηση της αλήθειας. Παρόλο που εμπνεύστηκε από τα πρότυπα του ουμανισμού, ωστόσο, μίλησε σαφώς για την ατέλεια του ανθρώπινου νου, κάτι που οι προκάτοχοί του ουμανιστές απέφυγαν να πράξουν. Ο Μονταίν διασαφήνισε ότι η γνώση για τον κόσμο δε μπορεί να πηγάζει από καμιά εκ των προτέρων διδασκαλία, αλλά πρέπει να στηρίζεται στην προσωπική εμπειρία και κρίση. Αυτή είναι κατά τον φιλόσοφο και η μόνη εγγύηση για την εξαγωγή βέβαιων συμπερασμάτων. Η αναζήτηση της αλήθειας γινόταν για τον Μονταίν μέσω της διαλογικής συζήτησης, άλλοτε με τον εαυτό του και άλλοτε με τους άλλους.
Στο έργο του Μονταίν υπάρχουν αναφορές στην κλασική γραμματεία, μέσω των οποίων διακρίνονται και οι επιρροές του. Επίσης, χρησιμοποίησε τα έργα των Σωκράτη, Αντισθένη, Πλάτωνα,Κικέρωνα και άλλων, προκειμένου να τεκμηριώσει τις θέσεις του. Εν τούτοις ο Μονταίν δεν ταυτίζεται με τον κλασικισμό. Αντίθετα καυτηριάζει και επικρίνει ξεκάθαρα τόσο το ρεύμα του κλασικισμού όσο και του μπαρόκ. Θεωρεί ότι η χρήση της γλώσσας όσο επιτηδευμένη και αν είναι, αν δεν οδηγεί σε νέα συμπεράσματα, είναι χωρίς περιεχόμενο και λόγο ύπαρξης.
Ηλίας Σταυρόπουλος, Γ5
